Rozpoznawanie i zarządzanie hipokalcemią u krów mlecznych – klucz do lepszej  produktywności

Hipokalcemia jest jednym  z poważnych problemów w stadach krów mlecznych, który może przełożyć się na obniżoną wydajność mleczną i produktywność. Najczęściej pojawia się tuż po porodzie, gdy organizm krowy rozpoczyna intensywną produkcję mleka, a co za tym idzie – intensywnie zużywa zapasy wapnia prowadząc do niedoborów. Jak sprawdzić, czy krowa cierpi na hipokalcemię? Jak ograniczyć jej negatywny wpływ na produktywność?

Kiedy pojawia się hipokalcemia?

Hipokalcemia pojawia się u krów, u których normy wapnia we krwi znacznie spadają powyżej normy. Dolna granica poziomu prawidłowego to u krów 2.25 mmol/dm3. Aby stwierdzić hipokalcemię, nie wystarczy więc jedynie obserwacja zwierząt. Konieczne są badania krwi około 12-24 godzin po wycieleniu.

U krów hipokalcemia może występować w dwóch postaciach – klinicznej oraz podklinicznej. Postać kliniczna to charakterystyczne zaleganie poporodowe, które dla hodowcy jest jasną informacją, że zwierzę natychmiast potrzebuje wsparcia. Niektórzy hodowcy błędnie myślą, że jeśli krowy po wycieleniu nie zalegają, to problem hipokalcemii w stadzie ich nie dotyczy. W rzeczywistości jest inaczej. Podczas gdy zaleganie poporodowe zwykle dotyczy zaledwie 5 procent zwierząt w stadzie, hipokalcemia w postaci podklinicznej może obejmować nawet połowę stada. Problem jest więc dużo większy, choć niewidoczny.

Odwapnienie krowy – objawy

Objawy odwapnienia u krowy najczęściej pojawiają się tuż przed jej wycieleniem lub tuż po nim. Dotyczą w największej mierze krów wysoko wydajnych, a także starszych, które mają już za sobą kilka wycieleń. Ich organizm ma bowiem osłabioną zdolność uwalniania wapnia z kości. Co ciekawe, u krów pierwiastek, które rodzą po raz pierwszy, hipokalcemia praktycznie nie występuje.

Objawy hipokalcemii pojawiają się nagle i szybko postępują. Jednym z pierwszych oznak odwapnienia jest brak apetytu, niepokój i drżenie mięśni. Te pierwsze objawy nie zawsze są miarodajne, gdyż mogą świadczyć także o innych chorobach, jak choćby tężyczka pastwiskowa czy ketoza. Na dalszym etapie choroby pojawia się chwiejny chód, krowa staje się ociężała i senna, większość czasu spędza leżąc. Charakterystycznym objawem jest zarzucanie głowy do tyłu. Jeśli w tym momencie hodowca nie zareaguje i nie zadba o diagnozę oraz leczenie, zwierzę w krótkim czasie przestanie reagować na bodźce i padnie.

Jak leczyć hipokalcemię u krów?

Leczenie hipokalcemii powinno rozpocząć się natychmiast o postawieniu właściwej diagnozy. Stan zwierzęcia może bowiem pogarszać się dosłownie z godziny na godzinę. Terapia polega na dożylnym podawaniu preparatów wapniowych, które w krótkim czasie uzupełniają występujące niedobory. U zwierząt, u których wystąpiła hipokalcemia, warto zrobić badania krwi z oznaczeniem nie tylko stężenia wapnia, ale również magnezu i fosforu. Odwapnienie jest wynikiem niedoborów wynikających z niewłaściwego żywienia i najczęściej wiąże się również z niedoborami innych minerałów, które są istotne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu zwierzęcia.

Jak zapobiegać hipokalcemii u krów?

W profilaktyce hipokalcemii najważniejsze jest prawidłowe żywienie i pilnowanie właściwej podaży witamin i minerałów, szczególnie w okresie zasuszenia oraz na starcie laktacji. Jedną ze strategii zapobiegania hipokalcemii jest żywienie krów w okresie zasuszenia paszą o obniżonej ilości wapnia, a także unikanie zbyt wysokich dawek sodu, fosforu i potasu. Przed wycieleniem warto  robić iniekcje z witaminy D, a także podawać doustnie wapno dla krów – to ostatnie warto podać także w trakcie porodu i po wycieleniu. Dobrą praktyką będzie również regularne podawanie suplementów zawierających najważniejsze witaminy i minerały.

Jeśli interesuje Cię zdrowie krów, identyfikacja zwierząt, nowe technologie stosowane w hodowli i inne kwestie dotyczące bydła mlecznego i mięsnego, zapraszamy do przeczytania kolejnych artykułów z naszej bazy wiedzy!