Pasożyty u bydła – jak rozpoznać objawy i skutecznie je zwalczać?
drowie zwierząt jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na powodzenie produkcji i funkcjonowania gospodarstwa. Obecność pasożytów ma istotny wpływ na problemy z rozrodem, niski poziom produkcji mleka, złą kondycję zwierząt czy wyższy wskaźnik obumierania zarodków.
Zdrowie zwierząt jest jednym z najważniejszych czynników wpływających na powodzenie produkcji i funkcjonowania gospodarstwa. Obecność pasożytów ma istotny wpływ na problemy z rozrodem, niski poziom produkcji mleka, złą kondycję zwierząt czy wyższy wskaźnik obumierania zarodków. Pasożyty wewnętrzne oraz zewnętrzne bydła to ok. 60 różnych gatunków, przed którymi należy zabezpieczać się w odpowiedni sposób, aby utrzymać bydło w dobrej kondycji. Jaki jest najczęściej występujący pasożyt bydła i choroby bydła? Co zrobić, aby uchronić stado krów i jak w porę rozpoznać objawy pasożytów?
Pasożyt bydła – rodzaje
Odpowiedzi na pytanie, jak wyglądają pasożyty bydła, jest wiele. Wynika to przede wszystkim z wielu rodzajów gatunków intruzów, które atakują zwierzęta. Aby jednak możliwe było skuteczne odrobaczanie bydła i wdrożenie skutecznych działań, warto podzielić pasożyty na dwie główne grupy ze względu na miejsce ich występowania. To determinuje też specyficzne choroby bydła, z którymi mamy na co dzień do czynienia.
Pasożyty występujące u krów można podzielić na:
- pasożyty wewnętrzne (endopasożyty) – zaliczamy do nich przede wszystkim nicienie (w tym glista zwierzęca), tasiemce i przywry jelitowe (np. motylica wątrobowa),
- pasożyty zewnętrzne (egzopasożyty) – to m.in. świerzb u bydła, wszoły, wszy, muchówki czy gzy.
Ze względu na konkretne pasożyty, objawy ich występowania różnią się od siebie. Istotny jest w tym przypadku regularny i dokładny monitoring zwierząt oraz wczesne reagowanie na niepokojące i charakterystyczne symptomy.
Pasożyty – objawy chorób wewnętrznych bydła
Jednym z najpoważniejszych schorzeń u bydła, które wymaga zastosowania odpowiedniego leczenia, są robaki. U cieląt i dorosłych osobników objawy ich występowania to przede wszystkim:
- zahamowanie przybierania na wadze lub spadek masy ciała – powoduje to zaburzenie w funkcjonowaniu niemal całego układu pokarmowego. Mogą wystąpić również biegunki i upośledzenia wchłaniania pokarmów,
- osłabienie ogólne organizmu i osowiałość,
- charakterystyczna bladość błon śluzowych wynikająca z niedokrwistości,
- zmniejszenie produkcji mleka i wyraźne obniżenie jego jakości,
- kłopoty z rozrodem, w tym poronienia i obumieranie zarodków,
- większa podatność na różnego rodzaju infekcje wirusowe i bakteryjne.
Powyższe cechy to m.in. objawy tasiemca, glisty zwierzęcej, jak i innych gatunków pasożytów z gatunku przywr czy nicieni. Poziom nasilenia charakterystycznych objawów może być różny w zależności od stopnia zaawansowania choroby, rodzaju pasożyta, stosowanej dawki pokarmowej, ogólnego stanu zdrowia zwierzęcia i jego wieku czy warunków środowiskowych.
Pasożyty u bydła – objawy chorób zewnętrznych
Jeśli chodzi o zewnętrzne pasożyty, objawy są dość charakterystyczne. Na zwierzęciu pojawiają się osobniki dorosłe pasożytów lub larwy. Jeżeli problemem jest świerzb, u bydła pogorszeniu ulega stan skóry i okrywy włosowej. Intensywny świąd sprawia, że zwierzę staje się niespokojne i nadpobudliwe. Typowe jest również wypadanie włosów, stany zapalne skóry i strupy.
Występowanie pasożytów zewnętrznych u bydła często prowadzi również do pogorszenia jakości i zmniejszenia produkcji mleka oraz ogólnego osłabienia stanu zdrowia zwierząt. Świerzb u bydła w przypadku braku podjęcia odpowiedniego działania może spowodować nawet śmierć.
Jak wyleczyć bydło z pasożytów?
Podstawowym działaniem w przypadku dostrzeżenia niepokojących objawów u bydła jest konsultacja z weterynarzem. Niestety nie ma jednej substancji leczniczej, która byłaby skuteczna na wszystkie rodzaje pasożytów zarówno w przypadku bydła mięsnego, jak i mlecznego. Odrobaczanie bydła opasowego przebiega często z zastosowaniem iniekcji, lekarstw doustnych, a także w formie polewania karku.
Wśród substancji czynnych, które stosowane są w leczeniu bydła, wykorzystuje się często takie jak eprinomektyna, iwermektyna czy deltametryna. W zależności od konkretnego pasożyta weterynarz może zalecić zastosowanie kilku substancji czynnych jednocześnie. Wszystko zależy od rodzaju pasożyta, a także poziomu zaawansowania choroby bydła w danym przypadku.
Odrobaczanie bydła – profilaktyka
Aby zapobiec pojawieniu się i rozwojowi poważnych chorób pasożytniczych wśród bydła, niezwykle ważne są regularne działania profilaktyczne, w tym podawanie bydłu takich preparatów jak probiotyki. Odrobaczenie bydła powinno być przeprowadzone trzy razy w roku. Szczególnie istotne jest to w przypadku tych krów, które korzystają z pastwisk.
Żeby jednak takie działanie było korzystne i przyniosło oczekiwane rezultaty, musi być przeprowadzane w sposób prawidłowy, z zastosowaniem odpowiednich preparatów najwyższej jakości i we właściwym czasie. Najlepiej jest zaplanować zabieg odrobaczania bydła przed sezonem pastwiskowym, w szczycie tego sezonu oraz tuż po zakończeniu okresu pastwiskowego.
Należy również pamiętać, że niezwykle istotne jest właściwe odrobaczanie cieląt. Młody organizm jest niezwykle podatny na różnego rodzaju pasożyty i choroby, dlatego należy szczególną uwagę zwrócić w tym przypadku na dobór środków i preparatów. Odpowiednio zaaplikowane i dobrane probiotyki wzmocnią odporność zwierząt i wpłyną korzystnie na naturalną obronę organizmu oraz zwalczanie także innych drobnoustrojów.
Poza stosowaniem środków odrobaczających i probiotycznych należy także zadbać o inne kwestie, które mają istotny wpływ na zagrożenie pasożytami i ryzyko zarażenia się chorobami u bydła. Bardzo ważne jest regularne sprzątanie i czyszczenie miejsc wypasu krów. Mowa tu m.in. o odchodach zwierząt, w których znajdują się jaja pasożytów. Mogą one przetrwać trudne warunki zimowe, wilgoć, niekorzystną temperaturę, a następnie zaszkodzić kolejnym zwierzętom. Podobnie jest z innymi pasożytami zarówno w oborze, jak i na pastwisku. Dlatego tak ważne jest dokładne sprzątanie tych miejsc i właściwa dezynfekcja.
Warto również pamiętać, aby nie użytkować zbyt intensywnie danych pastwisk lub określonych obszarów na nich. Intensywne wyjadanie trawy powoduje zjadanie przez zwierzęta roślin znajdujących się tuż przy ziemi. To natomiast znacznie większe ryzyko zarażenia się jajami i larwami niebezpiecznych pasożytów.